Papur newydd ar wyliadwriaeth Ymwrthedd Gwrthficrobaidd ysbytai gan ddefnyddio dŵr gwastraff
Silvester, R., Perry, W. B., Webster, G., Rushton, L., Baldwin, A., Pass, D. A., Healey, N., Farkas, K., Craine, N., Cross, G., Kille, P., Weightman, A. J., & Jones, D. L. (2025). Metagenomics unveils the role of hospitals and wastewater treatment plants on the environmental burden of antibiotic resistance genes and opportunistic pathogens. Science of The Total Environment, 961, 178403. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2025.178403
Crynodeb
Mae Ymwrthedd Gwrthficrobaidd yn her iechyd fyd-eang, gydag ysbytai a gweithfeydd trin dŵr gwastraff yn gwasanaethu fel llwybrau arwyddocaol ar gyfer lledaenu genynnau ymwrthedd i wrthfiotigau. Mae'r astudiaeth hon yn ymchwilio i botensial epidemioleg ar sail dŵr gwastraff fel system rhybuddio cynnar ar gyfer asesu baich Ymwrthedd Gwrthficrobaidd ar lefel y boblogaeth. Yn yr astudiaeth gynhwysfawr hon a barhaodd am flwyddyn, casglwyd carthion yn wythnosol o dri ysbyty mawr, a chasglwyd dŵr gwastraff wedi'i drin a heb ei drin o dri safle gwaith trin gwastraff cymunedol cysylltiedig yn fisol. Datgelodd dadansoddiad metagenomig fod nifer ac amrywiaeth gymharol uwch o enynnau ymwrthedd gwrthficrobaidd mewn dŵr gwastraff ysbytai nag mewn safleoedd trin dŵr gwastraff. Yn nodedig, roedd Genynnau ymwrthedd gwrthficrobaidd sy'n rhoi ymwrthedd i wrthfiotigau o bwys clinigol megis β-lactamau, aminoglycosidau, sylffonamidau, a thetraseiclinau yn fwy cyffredin mewn carthion ysbytai. I'r gwrthwyneb, canfuwyd bod genynnau ymwrthedd sy'n gysylltiedig â riffampisin ac MLS (macrolidau-lincosamid-streptogramin) yn fwy cyffredin yn y safleoedd Trin Gwastraff Dŵr, yn enwedig yn y carthion wedi eu trin. Nododd dadansoddiad rhwydwaith y lletywyr bacteriol posibl, sef cludwyr allweddol y Genynnau ymwrthedd gwrthficrobaidd hyn. Tynnodd yr astudiaeth sylw ymhellach at yr amrywioldeb yn effeithlonrwydd cael gwared ar enynnau ymwrthedd gwrthficrobaidd ar draws y gweithfeydd Trin Gwastraff Dŵr, ac nid oedd un ohonynt wedi llwyddo i ddileu Genynnau ymwrthedd gwrthficrobaidd yn llwyr na chyflawni gostyngiad sylweddol mewn amrywiaeth bacteriol. Yn ogystal, arhosodd proffiliau Genynnau ymwrthedd gwrthficrobaidd yn gymharol gyson mewn dŵr gwastraff ysbytai a chymunedau drwy gydol yr astudiaeth, gan ddangos bod Genynnau ymwrthedd gwrthficrobaidd a bacteria phathogenaidd yn cael eu rhyddhau’n barhaus i ddŵr wyneb, gan lygru amgylcheddau dyfrol o bosibl a mynd i mewn i'r gadwyn fwyd. Mae'r astudiaeth yn tanlinellu'r angen am oruchwyliaeth reolaidd o epidemioleg ar sail dŵr gwastraff, gwell strategaethau o ran trin dŵr gwastraff, a mesurau rheoli ffynonellau ar lefel ysbytai i liniaru lledaeniad Ymwrthedd Gwrthficrobaidd yn yr amgylchedd.